12 projektów o wartości blisko 140 tysięcy złotych prowadzonych przez 12 organizacji pozarządowych w 18 miejscowościach w Polsce – to efekty drugiego roku działania programu „Nasze powietrze”.
Program „Nasze Powietrze” realizowany jest przez Stowarzyszenie Krakowski Alarm Smogowy w ramach projektu zintegrowanego „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwia małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”, wspieranego z programu LIFE Unii Europejskiej.
„Nasze powietrze” to program, w ramach którego społeczności lokalne są wspierane w podejmowaniu działań na rzecz czystego powietrza. Program realizowany jest na terenie dwóch województw: małopolskiego i śląskiego. To właśnie te dwa regiony należą do obszarów o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu nie tylko w Polsce, ale w całej Unii Europejskiej.
Program ukierunkowany jest na edukację oraz aktywizację społeczności lokalnych, ponieważ to zrozumienie i zaangażowanie ze strony mieszkańców jest jednym z kluczowych czynników wpływających na powodzenie działań na rzecz ochrony powietrza.
W ramach programu przyznawane są dotacje od 3 000 do 15 000 zł. Nie jest wymagany finansowy wkład własny. O dotacje mogą ubiegać się zarówno organizacje pozarządowe, jak i grupy nieformalne działające przy organizacjach pozarządowych.
W drugim roku działania programu w otwartym konkursie grantowym na projekty realizowane przez organizacje pozarządowe, samodzielnie lub w partnerstwie z grupami nieformalnymi wpłynęły 22 wnioski o dotację. W ich ocenę zaangażowane było grono niezależnych ekspertów. Dofinansowanie przyznano 12 najwyżej ocenionym projektom.
Od listopada 2017 r. do kwietnia 2018 r., 12 organizacji pozarządowych uczestniczących w programie zrealizowało 12 projektów o wartości 137 697,77 zł ( 33 017,70 €) . Działania prowadzone były w 18 miejscowościach w województwach małopolskim i śląskim.
Co udało się osiągnąć dzięki programowi?
Duża część inicjatyw podejmowanych przez organizacje pozarządowe koncentrowała się na wspieraniu działań służących informowaniu o zanieczyszczeniu powietrza w regionie i wchodzących w życie uchwałach antysmogowych, monitorowaniu zmian, promowaniu dobrych praktyk. Starano się zainteresować problemem lokalne autorytety i władze. Działania służące edukacji oraz uwrażliwianiu na problem zanieczyszczenia powietrza skierowane były zarówno do szerokiej opinii publicznej, jak i do wybranych grup społecznych. Zorganizowano warsztaty i szkolenia dla urzędników, służb mundurowych, lekarzy, przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości, czy hotelarzy. W działaniach edukacyjnych wzięło udział blisko 11 000 osób. Kampanie medialne osiągnęły zasięg 100 000.
Rezultaty programu
Edukacja i szkolenia
Istotne były działania edukacyjne i szkoleniowe, adresowane zarówno do mieszkańców, jak i do przedstawicieli władz (głównie radnych i urzędników samorządowych, posłów) czy funkcjonariuszy służb patrolowych (straż gminna, straż miejska, policja), lokalnych przedsiębiorców, jak i liderów opinii (blogerzy, dziennikarze). Dotyczyły one m. in. takich zagadnień, jak egzekwowanie przepisów ochrony środowiska, sposób pobierania i przeprowadzania badań próbek popiołu czy składania wniosków o dofinansowanie wymiany kotła, ale także kwestii zdrowotnych związanych z zanieczyszczeniem powietrza. Dzięki szkoleniom mieszkańcy byli lepiej przygotowani do reakcji na problem, ale także świadomi jego wagi. Nieco inny charakter miały działania edukacyjne adresowane do dzieci i młodzieży. Skupiały się one w dużej mierze na przekazywaniu wiedzy i umiejętności z zakresu ochrony środowiska i zdrowia, przygotowywania młodych ludzi do prowadzenia konkretnych działań na rzecz swojej społeczności. W sumie w wydarzeniach o charakterze edukacyjnym brało udział blisko 11 000 osób (w tym ponad 9000 dzieci i młodzieży)
Działania na rzecz lokalnych społeczności
Mieszkańcy i mieszkanki zachęcani przez organizacje pozarządowe brali też udział w działaniach na rzecz lokalnych społeczności oraz podejmowali „oddolne” inicjatywy mające na celu poprawę jakości powietrza jak np. złożenie wniosku do budżetu obywatelskiego, w ramach którego do przedszkoli i klas I-III w Rybniku mają zostać zakupione oczyszczacze powietrza. Jednym z takich zrealizowanych działań oddolnych był także pomysł na własną akcję antysmogową rysowania przez przedszkolaków smogu dla premiera.
Uczestnicy
W inicjatywach służących zwiększaniu aktywności mieszkańców i mieszkanek wzięło udział ponad 11 000 osób (w tym dzieci i młodzież). W działaniach wzięło udział ponad 40 organizacji pozarządowych (jako liderzy projektów, partnerzy bądź uczestnicy) i instytucji publicznych (takich jak: samorząd lokalny, OSP, domy kultury, szkoły).
Dokumentowanie i upowszechnianie
Organizacje wydawały własne publikacje i promowały wydarzenia zarówno w mediach konwencjonalnych, jak i społecznościowych, co służyło dokumentowaniu i upowszechnianiu programu.
Pełny tekst podsumowania znajduje się TUTAJ:
