Lokalne inicjatywy jednoczą się w walce o czyste powietrze i ogłaszają
POLSKI ALARM SMOGOWY
Polska ma najbardziej zanieczyszczone powietrze w całej Unii Europejskiej – normy dla rakotwórczego benzo[a]pirenu są przekraczane w skali kraju o 500%. Wraz z Bułgarią prowadzimy również pod względem zapylenia powietrza. Jakość powietrza pogarsza się wyraźnie w sezonie grzewczym, gdyż do głównych źródeł tych zanieczyszczeń należą domowe piece na węgiel i inne paliwa stałe. Z powodu fatalnej jakości powietrza każdego roku przedwcześnie umiera 45 000 Polaków.
„Chcemy zwrócić uwagę na fatalną jakość powietrza w naszym kraju – nie tylko Kraków ma problem ze smogiem. Ponad połowa terytorium Polski boryka się z bardzo wysokimi stężeniami pyłów zawieszonych. Normy dla benzo[a]pirenu – substancji rakotwórczej i mutagennej, która obecna jest również w papierosach, są przekroczone na terenie niemal całej Polski.” – mówi Andrzej Guła z Krakowskiego Alarmu Smogowego.
Chociaż za poprawę jakości powietrza odpowiadają władze samorządowe, to obecnie nie posiadają one praktycznie żadnych narzędzi, które umożliwiłyby im podjęcie stanowczych działań na rzecz zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza – zarówno w obszarze zanieczyszczeń z domowych pieców grzewczych, jak i transportu. Potrzebne są konkretne zmiany w prawie krajowym – dlatego też Krakowski Alarm Smogowy wraz z Dolnośląskim Alarmem Smogowym i Podhalańskim Alarmem Smogowym rozpoczynają kampanię na rzecz niezbędnych zmian pod hasłem Polskiego Alarmu Smogowego.
„Zdajemy sobie sprawę, że sami nie osiągniemy wiele. Musimy połączyć siły i razem walczyć o zmiany, które pozwolą nam oddychać czystym powietrzem” – przekonuje Piotr Manowiecki z Podhalańskiego Alarmu Smogowego
Aby znacząco poprawić jakość powietrza nad Polską potrzeba kilku decyzji na poziomie centralnym:
– wprowadzenie norm jakości węgla;
– wprowadzenie wymagań emisyjnych dla nowych kotłów na węgiel i drewno;
– przekazanie gminom borykającym się z zanieczyszczeniem powietrza możliwości określania norm emisyjnych, które będą musiały spełniać wszystkie kotły w danej gminie, nie tylko nowe;
– umożliwienie gminom ograniczania ruchu samochodowego w mieście: np. ograniczenia wjazdu dla pojazdów emitujących najwięcej zanieczyszczeń.
Dwa pierwsze postulaty to również rekomendacje Najwyższej Izby Kontroli, która w 2014 roku przyjrzała się problemowi zanieczyszczenia powietrza w Polsce. Pomimo rekomendacji NIK, Minister Gospodarki zaproponował pod koniec stycznia projekt norm dla węgla kamiennego, które nie wyłączają nawet najgorszej jakości węgla z obrotu na rynku gospodarstw domowych – ignorując pilną potrzebę ochrony zdrowia i życia mieszkańców Polski.
„Ogromne zanieczyszczenie powietrza benzo[a]pirenem czy pyłem zawieszonym wynika w dużej mierze z tego, że ludzie ogrzewają domy węglem bardzo złej jakości, często pomieszanym ze śmieciami, w urządzeniach, które nie spełniają żadnych standardów emisyjnych. Pora to zmienić.” – tłumaczy Radosław Gawlik z Dolnośląskiego Alarmu Smogowego.
Na stronie internetowej www.polskialarmsmogowy.pl znajduje się apel, do którego podpisywania inicjatywy będziemy zachęcać mieszkańców całej Polski. Kampanię promuje spot, który powstał dzięki pracy i zaangażowaniu mieszkańców Krakowa, na zasadach pro publico bono. Główną rolę odgrywa w nim krakowski aktor Kajetan Wolniewicz. Akcję oprócz Wolniewicza poparli też już inni znani aktorzy, sportowcy i muzycy (m.in. Grzegorz Turnau).
