Krakowski Alarm Smogowy

Nasze powietrze | II edycja

 12 projektów o wartości blisko 140 tysięcy złotych prowadzonych przez 12 or­ganizacji pozarządowych w 18 miejscowościach w Polsce – to efekty drugiego roku działania programu „Nasze powietrze”.

II edycja programu „Nasze Powietrze” realizowana była przez Stowarzyszenie Krakowski Alarm Smogowy w ramach projektu zintegrowanego „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwia małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”, wspieranego z programu LIFE Unii Europejskiej.

„Nasze powietrze” to program, w ramach którego społeczności lokalne są wspierane w podejmowaniu działań na rzecz czystego powietrza. Trzy pierwsze edycje programu realizowane były na terenie dwóch województw: małopolskiego i śląskiego. To właśnie te dwa regiony należą do obszarów o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu nie tylko w Polsce, ale w całej Unii Europejskiej. Program ukierunkowany jest na edukację oraz aktywizację społeczności lokal­nych, ponieważ to zrozumienie i zaangażowanie ze strony mieszkańców jest jednym z kluczowych czynników wpływających na powodzenie działań na rzecz ochrony powietrza. W ramach programu przyznawane są dotacje od 3 000 do 15 000 zł. Nie jest wymagany finansowy wkład własny. O dotacje mogą ubiegać się zarówno or­ganizacje pozarządowe, jak i grupy nieformalne działające przy organizacjach pozarządowych.

W drugim roku działania programu w otwartym konkursie grantowym na pro­jekty realizowane przez organizacje pozarządowe, samodzielnie lub w part­nerstwie z grupami nieformalnymi wpłynęły 22 wnioski o dotację. W ich ocenę zaangażowane było grono niezależnych ekspertów. Dofinansowanie przyzna­no 12 najwyżej ocenionym projektom.

Od listopada 2017 r. do kwietnia 2018 r., 12 organizacji pozarządowych uczestniczących w programie zrealizowało 12 projektów o wartości 137 697,77 zł ( 33 017,70 €) . Działania prowadzone były w 18 miejscowościach w wojewódz-twach małopolskim i śląskim.

Co udało się osiągnąć dzięki programowi?

Duża część inicjatyw podejmowanych przez organizacje pozarządowe
koncentrowała się na wspieraniu działań służących informowaniu o zanieczyszczeniu powietrza w regionie i wchodzących w życie uchwałach antysmogowych, monitorowaniu zmian, promowaniu dobrych praktyk. Starano się zainteresować problemem lokalne autorytety i władze. Działania służące edukacji oraz uwrażliwianiu na problem zanieczyszczenia powietrza skierowane były zarówno do szerokiej opinii publicznej, jak i do wybranych grup społecznych. Zorganizowano warsztaty i szkolenia dla urzędników, służb mundurowych, lekarzy, przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości, czy hotelarzy. W działaniach edukacyjnych wzięło udział blisko 11 000 osób. Kampanie medialne osiągnęły zasięg 100 000.

Rezultaty programu

Edukacja i szkolenia

Istotne były działania edukacyjne i szkoleniowe, adresowane zarówno do
mieszkańców, jak i do przedstawicieli władz (głównie radnych i urzędników
samorządowych, posłów) czy funkcjonariuszy służb patrolowych (straż gminna,
straż miejska, policja), lokalnych przedsiębiorców, jak i liderów opinii (blogerzy,
dziennikarze). Dotyczyły one m. in. takich zagadnień, jak egzekwowanie przepisów
ochrony środowiska, sposób pobierania i przeprowadzania badań próbek
popiołu czy składania wniosków o dofinansowanie wymiany kotła, ale także
kwestii zdrowotnych związanych z zanieczyszczeniem powietrza.
Dzięki szkoleniom mieszkańcy byli lepiej przygotowani do reakcji na problem,
ale także świadomi jego wagi. Nieco inny charakter miały działania edukacyjne
adresowane do dzieci i młodzieży. Skupiały się one w dużej mierze na przekazywaniu wiedzy i umiejętności z zakresu ochrony środowiska i zdrowia, przygotowywania młodych ludzi do prowadzenia konkretnych działań na rzecz swojej społeczności. W sumie w wydarzeniach o charakterze edukacyjnym brało
udział blisko 11 000 osób (w tym ponad 9000 dzieci i młodzieży)

Działania na rzecz lokalnych społeczności

Mieszkańcy i mieszkanki zachęcani przez organizacje pozarządowe brali też
udział w działaniach na rzecz lokalnych społeczności oraz podejmowali „oddolne” inicjatywy mające na celu poprawę jakości powietrza jak np. złożenie wniosku do budżetu obywatelskiego, w ramach którego do przedszkoli i klas I-III w Rybniku mają zostać zakupione oczyszczacze powietrza. Jednym z takich zrealizowanych działań oddolnych był także pomysł na własną akcję antysmogową rysowania przez przedszkolaków smogu dla premiera.

Uczestnicy

W inicjatywach służących zwiększaniu aktywności mieszkańców i mieszkanek
wzięło udział ponad 11 000 osób (w tym dzieci i młodzież). W działaniach wzięło
udział ponad 40 organizacji pozarządowych (jako liderzy projektów, partnerzy
bądź uczestnicy) i instytucji publicznych (takich jak: samorząd lokalny, OSP,
domy kultury, szkoły).

Dokumentowanie i upowszechnianie

Organizacje wydawały własne publikacje i promowały wydarzenia zarówno
w mediach konwencjonalnych, jak i społecznościowych, co służyło dokumentowaniu i upowszechnianiu programu.