Kilkadziesiąt organizacji społecznych działających na rzecz zdrowia i środowiska wystosowało dziś apel o naprawę uchwały w sprawie Strefy Czystego Transportu w mieście. Apel pojawił się w reakcji na procedowanie przez Radę Miasta Krakowa inicjatywy uchwałodawczej komitetu “Kraków dla Kierowców” w sprawie likwidacji SCT oraz niedawne orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, unieważniające SCT. To kolejny dokument w tej sprawie - w ubiegłym tygodniu swój apel wystosowało środowisko lekarskie.
Podpisani pod pismem apelują o przygotowanie nowej uchwały w sprawie Strefy Czystego Transportu w Krakowie, która będzie uwzględniać zastrzeżenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Organizacje skupiające mieszkańców i ekspertów sprzeciwiają się postulatom komitetu uchwałodawczego “Kraków dla Kierowców”, żądającego likwidacji SCT. Przed środowymi obradami Rady Miasta wzywają radnych do odrzucenia projektu uchwały przeciw SCT. - Jednocześnie zaznaczamy, że jesteśmy otwarci na dialog w sprawie ewentualnych zmian w zakresie SCT pod warunkiem zapewnienia niezbędnej poprawy jakości powietrza w naszym mieście - można przeczytać w apelu.
Anna Dworakowska z Krakowskiego Alarmu Smogowego zwraca uwagę, że transport odgrywa znaczącą rolę w zanieczyszczeniu powietrza w mieście. “70-80% zanieczyszczenia krakowskiego powietrza dwutlenkiem azotu można przypisać spalinom samochodowym. To dane z Programu Ochrony Powietrza. Kraków ma najwyższe stężenia tego zanieczyszczenia w całej Polsce. Normy Światowej Organizacji Zdrowia są przekroczone nawet czterokrotnie. Auta znacząco dokładają się też do zanieczyszczenia pyłem - przy ruchliwych ulicach nawet 45% pyłu pochodzi z ruchu samochodowego. To pokazuje, że bez ograniczenia emisji zanieczyszczeń generowanych przez samochody, trudno będzie o dalsza poprawę jakości powietrza w mieście” - dodaje Dworakowska.
Miłosz Jakubowski, radca prawny z Fundacji Frank Bold przypomina, że w ubiegłym tygodniu WSA w Krakowie stwierdził nieważność uchwały ustanawiającej krakowską SCT. - “Stało się to jednak z powodu błędów natury formalnej, sąd nie zakwestionował zasadności utworzenia takiej strefy” - wskazuje Jakubowski. Wyjaśnia, że SCT w Krakowie musi powstać także ze względów formalnych. - “Nakazuje to Program ochrony powietrza dla województwa małopolskiego, a opóźnienie w jego realizacji naraża miasto na sięgające pół miliona złotych kary. Konieczność utworzenia SCT, wobec stwierdzanych w Krakowie przekroczeń poziomu dopuszczalnego dwutlenku azotu, wynika też z prawa UE oraz z Krajowego Planu Odbudowy. Ale przede wszystkim, potrzebujemy SCT, aby chronić zdrowie i życie krakowian przed tragicznymi skutkami oddychania powietrzem zanieczyszczonym spalinami.”
Aleksandra Piotrowska z Akcji Ratunkowej dla Krakowa mówi, że Strefa Czystego Transportu jest przede wszystkim dla dzieci takich jak jej syn chorujący na astmę oskrzelową. - “Jest szansą dla dzieci, których układy odpornościowe nie radzą sobie z ciągłym zanieczyszczeniem powietrza. Dla dzieci, które z powodu ciągłych nawracających infekcji muszą nadrabiać zaległości w szkole, które mierzą się ze skutkami ubocznymi sterydów, antybiotyków czy leków przeciwleukotrienowych - wylicza Piotrowska. Dodaje, że chciałaby, aby radni nie zapominali o głównym celu stworzenia SCT. - Tym celem nie jest odbieranie praw własności czy praw przemieszczania. Celem jest zapewnienie dzieciom takim jak mój, a są ich w Krakowie tysiące, prawa do życia i dorastania w czystym środowisku”.
Za lub przeciw przyjęciu uchwały sprzeciwiającej się funkcjonowaniu w Krakowie Strefy Czystego Transportu będą głosować już w najbliższą środę (17 stycznia 2024 r.) Radni i Radne Miasta Krakowa. Pozostaje mieć nadzieję, że podejmując decyzję Radni wezmą pod uwagę argumenty medyczne, które uzasadniają potrzebę podejmowania działań zmierzających do redukcji emisji pochodzenia komunikacyjnego (w szczególności tlenków azotu).
Pod apelem podpisały się następujące organizacje i inicjatywy:
- Stowarzyszenie Krakowski Alarm Smogowy
- Stowarzyszenie Kraków Miastem Rowerów
- Fundacja Kraków - Miasto Przyszłości
- Stowarzyszenie Akcja Ratunkowa dla Krakowa
- Fundacja Rodzic w Mieście
- Fundacja Przestrzeń do Życia
- Fundacja Pójdźmy w Las
- Rodzice dla Klimatu
- Polski Klub Ekologiczny Okręg Małopolski
- Inicjatywa Tramwaj na Mistrzejowice
- Stowarzyszenie Ulepszamy Kraków!
- WWF Polska
- Towarzystwo na Rzecz Ochrony Przyrody
- Inicjatywa Pieszy Kraków
- Strajk dla Ziemi - Earth Strike - Kraków
- Fundacja Otwarty Plan
- Fundacja Frank Bold
- Wieloświaty
- Magdalena Millert - Pieing
- Ratujmy Kleszczowskie Wąwozy
- Inicjatywa Wspólny Las
- Stowarzyszenie Instytut na rzecz Ekorozwoju
- Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA
- HEAL Polska
- Clean Cities Campaign Polska
- Europejskie Centrum Czystego Powietrza
- Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki
- Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
- Client Earth Polska Prawnicy dla Ziemi
- Towarzystwo dla Natury i Człowieka
- Warszawski Alarm Smogowy
- Fundacja Czas Wolny
- Stowarzyszenie Nasza Olszanica
- Stowarzyszenie Funkcja Miasto
- Fundacja Dzieci w Naturę
- Grupa Tęczowa Bezprzemocowa
- Stowarzyszenie Wspólne Podgórze
- Stowarzyszenie Przestrzeń-Ludzie-Miasto
- Inicjatywa Czyste Niebo nad Krakowem
- Stowarzyszenie Wymiar Społeczny
- Stowarzyszenie Klub Gaja
- Greenpeace Polska
- Inicjatywa Aktywni Mieszkańcy osiedla Centrum D
- Inicjatywa Zielony Blok
- Kongres Ruchów Miejskich
- Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego
- Akcja Demokracja
- Koalicja Klimatyczna
- Fundacja Climate Strategies Poland
- Ekowyborca
- Fundacja Niezależny Instytut Edukacji Emocjonalnej
- Fundacja Ilmarinen na rzecz rozwoju zintegrowanego i zrównoważonego transportu lokalnego
- Federacja Zielonych - Grupa Krakowska
- Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne Wspólna Ziemia
- Młodzieżowy Strajk Klimatyczny Kraków
Apel poparło również środowisko naukowe:
dr hab. n. med. Michał Krzyżanowski, profesor wizytujący Imperial College London;
dr med. Piotr Dąbrowiecki, Wojskowy Instytut Medyczny;
prof. dr hab. inż. Piotr Kleczkowski, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie;
prof. dr hab. med. Ewa Konduracka, kardiolog, specjalista chorób wewnętrznych. Przewodnicząca Oddziału Krakowskiego Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego; Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Klinika Choroby Wieńcowej i Niewydolności Serca, Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II